آناتومی دست

دست مهمترین ابزار حرکتی است که انسان به توسط آن میتواند محیط اطرافش را تغییر دهد. دست هم میتواند برای کارهایی که نیاز به نیروی زیادی دارند بکار رود (مانند گرفتن اشیاء سنگین و جابجا کردن آنها) و هم برای کارهای ظریف مانند خلق آثار هنری از آن استفاده میشود. نوک انگشتان انسان بیشترین و متراکم ترین پایانه های حسی را نسبت به دیگر مناطق بدن دارد و نوک انگشتان دست بیش از هر جای دیگر بدن انسان میتواند در موقعیت های دلخواه فضایی قرار گیرد.

دست قسمت انتهایی اندام فوقانی است و تشکیل شده از یک کفی پهن (کف دست Palm) و پنج انگشت Digit. 
در انتهای کف دست چهار انگشت قرار گرفته که میتوانند روی کف دست خم شده و توانایی گرفتن Grasping را به انسان بدهند. انگشت نزدیک شست انگشت دوم است و به آن انگشت اشاره Index finger هم میگویند. انگشت وسطی Middle finger ، انگشت سوم یا بلندترین انگشت دست است. انگشت چهارم انگشت حلقه یا انگشتری Ring finger است و انگشت پنجم انگشت کوچک Small finger است. شست یا انگشت اول به کناره کف دست متصل شده و مهمترین انگشت دست است. شست در مقابل چهار انگشت دیگر قرار میگیرد و تقریبا در همه کارهایی که با دست انجام میدهیم شرکت میکند.

هر انگشت از سه بند تشکیل شده است. بند انتهایی یا دیستال Distal بندی است که ناخن بر روی آن قرار گرفته است. بند وسط را بند میدل Middle هم میگویند و بندی که به کف دست متصل میشود را بند پرگزیمال Proximal مینامند. شست از دو بند تشکیل شده و بند وسط ندارد.

ر انگشت دو تاندون خم کننده یا فلکسور Flexor دارد. یکی تاندون خم کننده عمقی است که به سطح ولار استخوان بند انتهایی انگشت متصل میشود و وظیفه آن خم کردن بند انتهایی روی بند وسط یا به زبان دیگر خم کردن مفصل اینترفالانژیال دیستال است. عضله این تاندون در ناحیه ساعد قرار گرفته است.

تاندون دیگر خم کننده یا فلکسور سطحی انگشت است که به سطح ولار استخوان بند میانی انگشت متصل میشود و وظیفه آن خم کردن بند وسط روی بند پرگزیمال یا به زبان دیگر خم کردن مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال است. عضله این تاندون نیز در ناحیه ساعد قرار گرفته است.

در سطح دورسال انگشتان دست تاندون اکستانسور یا باز کننده انگشت وجود دارد که وظیفه آن باز کردن و در حالت مستقیم نگه داشتن بندهای انگشتان است. عضلات این تاندون ها هم در ناحیه ساعد قرار دارد.

 تاندون های اکستانسور یا بازکننده از پشت مچ دست و پشت متاکارپ ها عبور کرده و به انگشتان دست میرسند. هر انگشت یک تاندون اکستانسور دارد بجز شست، انگشت سبابه و گاهی انگشت کوچک که دو تاندون اکستانسور دارند.
هر تاندون اکستانسور هم به بند وسطی و هم به بند دیستال یا انتهایی انگشت متصل میشود. تاندون اکستانسور هر انگشت در سطح پشتی فالانکس پرگزیمال با بند پرگزیمال، پهن شده و تمام سطح پشتی استخوان را فرا میگیرد به همینخاطر در این ناحیه به آن کلاه اکستانسور یا Extensor hood میگویند.

 تاندون های اکستانسور انگشتان در حین عبور از سطح پشتی متاکارپ ها با یکدیگر اتصالاتی برقرار میکنند که در شکل بالا دیده میشود.

 تاندون های فلکسور هر انگشت در حین عبور از روی استخوان، از زیر تونل هایی از بافت محکمی مانند رباط عبور میکنند. به این تونل ها پولی Pulley میگویند. وظیفه پولی ها اینست که تاندون های فلکسور را در نزدیک استخوان و مفصل نگه داشته و مانع از دور شدن آنها از استخوان و مفصل در هنگام خم شدن یا فلکشن انگشت میشوند.

 پولی های متعددی در سطح ولار یا قدامی هر اگشت وجود دارد که نامگذاری شده اند. در شکل بالا پولی های محکم به رنگ آبی و پولی های نازک تر به رنگ قرمز نشان داده شده اند.

 تاندون های فلکسور یا خم کننده انگشتان در حین عبور از سطح قدامی انگشت در درون لایه ای از بافت سینوویال قرار گرفته اند که به آن تنوسینوویوم Tenosinovium میگویند. وظیفه این لایه سینوویال اینست که با ترشح مایع سینوویال موجب تسهیل حرکت تاندون در زیر پولی و بر روی استخوان میشوند.